С.Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗҰМУ МИКРОБИОЛОГИЯ, ВИРУСОЛОГИЯ ЖӘНЕ ИММУНОЛОГИЯ КАФЕДРАСЫ

Интернетте, WEB парағы, оқырмандарды

 арнайы  ҚазҰМУ — дың үлкен кафедрасының бірі — микробиология кафедрасының даму тарихы және қалыптасуымен таныстыру үшін ұйымдастырылды. Бұл жерде кафедра жұмысының негізгі бөлімдері көрсетілген, олар:

оқу-әдістемелік, тәрбиелік, ғылыми-зерттеу, және де кафедраның өмірі.


КАФЕДРА ҰЖЫМЫ (2012 ж.)

1932-2012 жж аралығында кафедрада микробиолог — мамандар: кафедра ұйымдастырушылары, профессорлер, доценттер, аға оқытушылар, оқытушылар, лаборанттар жұмыс атқарып жатыр.

 

СПИСОК СОТРУДНИКОВ КАФЕДРЫ

 

  1. Рамазанова  Бахыт  Аманұловна
  2. Котова  Альбина  Леоновна
  3. Ақышбаева Кульбаршин  Сабыровна
  4. Урумбаева  Қатира  Умурзаковна
  5. Қудайбергенұлы  Қулахмет
  6. Табаева  Әлия  Абиловна
  7. Тәуірбаева Нургуль Тәуірбаевна
  8. Шакиев Серик Шакиевич
  9. Стамкулова Ажар Абдезовна
  10. Мустафина Камила Камаловна
  11. Бисекенова Ақмарал Лесқалиевна
  12. Усманова Мунавар Ваккасовна
  13. Юсупов Рустам Рахимович
  14. Хандиллаева Бану Мырзановна
  15. Бегадилова Толқын Сембаевна
  16. Бармакова Алмаш Мансуровна
  17. Бекболатова Камила Асқаровна
  18. Ахметова Майра Орынбаевна
  19. Мырзабекова Айгуля Ақылбековна
  20. Ханділла Замзагуль Мырзановна
  21. Бейсегулова Гульжан Нурқапызовна
  22. Мусаева Айжан Аблаевна
  23. Касымбекова Инна Михайловна
  24. Соболева Алла Васильевна
  25. Тислова Ольга Егоровна
  26. Власова Валентина Алексеевна
  27. Баймуратова Рая

КАФЕДРА ТАРИХЫ

Микробиология, вирусология және иммунология кафедрасы 1932 жылы Қазақ институтының эпидемиология және микробиология базасында құрылды. Кафедраның негізін салушы профессор П.Ф. Беликов. 1933-1937 жылдары кафедраны профессор  И.А. Сутин басқарды. Кафедра колективі 4 адамнан тұрды. Емдеу факультетінің студенттері оқыды. Кафедра қызметкерлері тапсырысқа сәйкес ішек инфекцияларының диагностикасы, емі, алдын алу жайлы ғылыми мәселелер ойлап шығарды. В 1938-1939 жылдары кафедраны меңгеру қызметін профессор Н.А.Буланов атқарды, содан кейін 8 жыл кафедраны профессор Е.И. Демиховский  (1939-1947 годы) басқарды. Бұл кездері кафедраның өзінің орналасқан жері болды. (үйдің төменгі этажы, қазір ол жерде АҚШ посольствасы орналасқан — Фурманов және Айтеке-би көшесі). Оқытушылар аз болды, олардың ішінде әлі кандидат, доценттер жоқ еді. Кафедра қызметкерлері ішек инфекциясы бойынша жұмысты жалғастырды, сонымен қатар іріңді инфекциялар, кенелі энцефалит зерттеулері жалғастырылды. Соңғы жылдары кафедраны профессор Д.Ф. Цимбалист (1948-1953), доцент Ю.С. Линецкая (1953-1957 годы), профессор Э.И. Штиккель (1957-1963 годы) басқарды. Кафедра қызметкерлері энтеробактериялар туралы ғылыми зерттеуді жалғастыра берді. Патогенді кокктар. Дифтерия. Туберкулез, холера тәрізді вибриондар туралы да зерттеулерді жалғастыра берді. Кафедраның материалды-техникалық жағдайы да жақсара бастады. Жаңа лаборатоиялық аппараттармен жабдықталды- бактериологиялық, иммунологиялық, вирусологиялық, электронды микроскопия. Инфекциондық патология бойынша және оның микроб әлемімен байланысын зерттеуге жағдайлар туды. Осы уақытта 21 диссертаця (4 докторлық және 17 кандидаттық) жұмыс қорғалды,  шығарылды: 1 монография, 1 оқулық, 5 әдістемелік нұсқау, 5 брошюра, 203 ғылыми статьия. Профессор К.А.Макиров кафедраны (1963-1986 жылдары) басқарды.  1986-2001 жылдары кафедраны м.ғ.д.профессор А.Л.Котова басқарды, оның қол астында 13 оқытушы, оның ішінде  2 профессор, 6 доцент, 2 аға оқытушысы. жұмыс жасады. Кафедра жақсы оқу базасын игерді, термостаттармен жабдықталды, микроскоптар, құрғақ-ыстық шкафтар, автоклавтар, центрифугалармен жабдықталды. Әр сабақта студенттер тәжірибелік жұмыстар жасайды. 2001-2002 жылдары кафедраны м.ғ.к., доцент К.К.Кудайбергенулы басқарды.  2002 ж. және қазіргі уақытқа дейін кафеданы м.ғ.д., профессор  Б.А.Рамазанова басқаруда. Қазіргі уақытта кафедрада 25 оқытушы: 6 профессор, 7 доцент, 1 аға оқытушы, 9 оқытушы жұмыс істейді. Кафедра қазіргі заман талабына сай аппаратуралармен жабыдықталған. Арнайы  ИФА лабораториясы және фазово-контросты микроскоппен жұмыс және компьютерлік класс ашылды.

Кафедра жыл сайын университет ПОҚ арасында болатын конкурстардан жүлделі орындар алуда. Микробиология фундоментальді ғылыми пән, сондықтан барлық мамандықтар бойынша дәрігерлерді дайындау пәніне кіреді. Кафедрада қазіргі уақытта 2 және 6 курс студенттері оқуда.

Қазіргі таңда кафедра  ГОСО  2006, кредиттік  технология бойынша  жұмыс атқаруда.  Алдыңғы қатардағы профессорлар және доценттер микробиология, вирусология және иммунология бойынша барлық медициналық пәндер мамандықтарына арналған типтік бағдарламардың авторлары болып табылады.

Кафедра қызметкерлері барлық уақытта өте үлкен көлемде ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізіп отырады, оның ішінде «Ауруханаішілік инфекциялар»,  «Таза өкпе»,  «Диареялық аурулар»,  «Тұрғын ел денсаулығы»  мәселелерімен байланысты  болып келеді. 57 кандидаттық және докторлық диссертация қорғалды,  монографиялар және 4 мақала шығарылды, сонымен қатар 20 дан астам оқу-әдістемелік кешені  (қазақша-орысша), 50 әдістемелік нұсқаулықтар, 8 тесттер жинағы басып шығарылды. 20 рационалдық сөйлем алу үшін 6 авторлық  куәлік алынды.

С.Д. Асфендияров атындағы ҚазҰМУ  микробиология, вирусология және иммунология кафедрасы Қазақстанның  (Астана , Шымкент, Семей, Тараз, Кентау, Қызылорда) барлық қайта ашылып жатқан медициналық  ЖОО-на  жаңа қондырғылармен, оқу-әдістемелік материалдарымен, дәріс курстарын оқумен, емтихан қабылдау және оқытушыларды сынақтан откізу арқылы үлкен көмек көрсетті.

Кафедра ҚазҰМУ-нің барлық факульткеттерінде қазақ, орыс және ағылшын тілінде электив  курсын ұсынады.

Оқу жылы бойына кафедрада студенттердің ғылыми үйірмесі жұмыс атқарады, онда микробиологияның соңғы жетістіктері  талқыланады және зерттеу жұмыстарын жүргізеді.Кафедраның СҒК мүшелері университеттік және халықаралық  конференцияларда жүлделі орындарды алып отырады.

20 жыл бойына кафедра қызметкерлері АИВ-инфекциямен күрес, биотерроризм және туберкулез мәселелеріне арналған  тақырыптық  конференциялар өткізіп келеді. Кафедра барлық уақытта студенттер арасында әлемдік танымдық, профессионалдық және патриоттық тәрбиелеу бойынша әртүрлі (ҚР Тәуелсіздік Күніне арналған мереке ұйымдастыру, Жаңа Жыл, Наурыз, Медицина қызметкерлерінің, өнер қалаушыларымен, жазушылармен, мұражайларды аралау, театрға бару, диспуттар өткізу, дөңгелек үстел өткізу) жұмыстар жүргізіп келеді.

Микробиология, вирусология және иммунология кафедрасы ҚазҰМУ–нің басты құрылымдық бөлімдерінің бірі болып табылады. Онда жоғарғы санатты мамандар еңбек етеді, олардың ең басты ұстанған бағыттары жоғары білімді және сауатты мамандарды дайындап шығару. Кафедра 80 жыл бойына өмір сүріп келеді және оның дамуы қарқындап, өркендеп өсіп келеді.

Ол тірі организм секілді өсіп келеді, дамып келеді, университетте, қоғамда және мемлекетте болып жатқан букіл процесстерге қатысып отырады.

Рамазанова Бахыт Амануллақызы – 1958 жылы туылған, қазақ, м.ғ.д, профессор, микробиология, вирусология және иммунология кафедрасының меңгерушісі. 1982 жылы АММИ-дың емдеу факультетін бітірген. БМСКда дәрігер, аға лаборант, ҒЗИЭМИА (НИИЭМИБ) -дың  микробиология бөлімінде  м.ғ.м. болып жұмыс істеген. 1991 жылы ассистент, 1997 дан бастап доцент, 1999 жылдан ҚазММУ микробиология кафедрасының  докторанты болды. 2002 жылдан бастап казіргі уақытқа дейін микробиология, вирусология және иммунология кафедрасының  меңгерушісі. Кандидаттық диссертациясының тақырыбы: «Энтеротоксигенді стафилококктардың  қасиеттері және олардың таралуы» (ғылыми жетекшісі профессор Бейлбаева М.Л.). Докторлық  диссертациясының тақырыбы «Контрацептивтер және басқа да коррекция  жолдарын қолданатын әйелдердің жыныс жолдарының спецификалық емес резистенттілігі, микрофлорасының жағдайы» (ғылыми жетекшісі профессор Котова А.Л.). 2005 жылы «медицина профессоры» атағына ие болды. Бірнеше рет ПОҚ ты жетілдіру курсын өткен (клиникалық микробиология бойынша ТУ (профессор В.С. Аванесовтың «Педагогикалық өлшемдерінің  әдістері және теориялары» атты авторлық курсын тыңдаған; микробиологиядан сабақ беруге рұқсат ететін ағылшын тілінің курсы (2005ж); Total English- Longman бағдарламасы бойынша ағылшын курсы; Заманауи білім беру технологиялары және білім беру процессінің кредиттік -модульдік жүйесі- 2008; 2007ж. 15 қазаннан 16 қарашаға дейін  Ричмонд қаласы (АҚШ), Вирджиния Одақтастығының  Университетінде, «Ғылыми зерттеулердің менеджменті» бағдарламасы бойынша мамандығын жетілдіру курсы; «Медициналық білім беру жүйесіндегі инновациялық технологиялар»-2008; Микробиология, лабораторлы диагностиканың әдістері бойынша әртүрлі мамандырылған курстар және семинарлар; Workshop «Basic of Leadership» -2008; компьютерлік сауаттылықтың толық курсынан өтті -2008.)  Д 09.01.01. докторлық  диссертацияларды қорғау бойынша мамандырылған кеңестің төрағасының орынбасары. ТМД мемлекеттері ғалымдарының докторлық және кандидаттық диссертацияларына сыртқы пікірлер, рецензиялар береді. Оның жетекшілігінде екі докторлық, үш кандидаттық диссертациялар қорғалды. Б.А. Рамазановамен 150 ғылыми жұмыстар, 2 авторлық куәліктер,2 монография шығарылды;  медициналық ЖОО студенттеріне арналған, қазақ тілінде алғаш рет шығарылған «Медициналық микробиология» атты кітаптың және ҚР БжҒМ-мен бекітілген, микробиологияның әртүрлі мамандықтарына арналған барлық типтік бағдарламалардың авторы.

Клиникалық микробиология және жұқпалы аурулар бойынша Еуропа кеңесінің мүшесі; Антимикробты химиотерапия және клиникалық микробиология бойынша аймақаралық ассоциацияның мүшесі; биоқауіпсіздік бойынша халықаралық ассоциацияның мүшесі. Адам денесінің қалыпты микрофлорасы, микроорганизмдердің биологиялық  қасиеттері, клиникалық микробиологияның сұрақтары, микология  бойынша ғылыми зерттеулердің приоритеті.

 

  1. Кафедра және қызметкерлер бойынша фотоматериалдар, және де әртүрлі конференциялар бойынша фотоматериалдар.

 

МИКРОБИОЛОГИЯ КАФЕДРАСЫНЫҢ ӨМІРІ ЖАЙЛЫ:

 

Кафедрада бұрыннан мемлекеттік және ұлттық мерекелерді, қызметкерлердің айрықша мәні бар оқиғаларды атап өту салты қалыптасқан.

Жаңа жылға салттық шырша, 8 наурызға әйедерге гүл мен сыйлықтардан басқа, кештерге жеке және коллективтік  қойылымдар дайындалады: мини спектакльдер ойнатылады, өлендер айтылады, кафедра және оның қызметкерлерінің  өмірінен әртүрлі қызықты қойылымдар қойылады, сол оқиғаларға арналған, қызметкерлермен шығарылған тақпақтар оқылады.

1997 ж. жаңа жыл кешінде алғаш рет кафедра меңгерушісі, профессор Котова А.Л. -ның сөздеріне жазылған «Микробиолог өлеңі» орындалды:

 

ПЕСНЯ МИКРОБИОЛОГА

 

Изучаем микроба давно-

Удивлению  предела не знаем:

Сколько свойств описали его,

Сколько будет — лишь предполагаем

Припев: А, у микробов

А, у микробов

А, свой характер

И свой нрав

И, если ты их полюбил, —

Все другое совсем позабыл

В микроскоп устремляется взгляд

И микроба устройство понятно:

Это палочка, змейка иль кокк —

Для диагноза роль вероятна.

Припев.

Мы на кафедре вечно торчим —

Ни минуты не знаем покою.

То засеять микробов хотим,

То убить их мечтаем порою.

Припев.

Аспиранты единой семьей

Всей науки азы постигают-

Очень трудно и все же легко

Докторанты поглубже копают.

Припев.

Мы студенческий выдержим шквал

Тесты, рейтинг, другая забота…

И безумный бумажный обвал-

Это наша дневная работа

 

«Микробиологтiң өлеңі» мәтінінде жазылған,  оңай сақталатын мелодия (өлеңнің мәтiні Л.Долина әйгiлi шлягердiң мелодиясында орындалды) аспиранттар орындағаннан кейін, кафедра қызметкерлеріне өте ұнады. Өлеңнің тағдыры күнi бұрын шешiліп қойды — ұсыныс КазГМУ- дiң  микробиология кафедрасының «микробиологтiң өлеңi» атты әнін әнұран ретiнде қабылдансын, кафедра қызметкерлерінің барлығы мұндай шешімге абсолютті мақұлдады.

Аспиранттар, докторанттар, iзденушi және субординаторлар- мерекеге ерекше жалын және мақам беретін кафедраның қызметкерлері.

 

И не биологи, не химики мы

Но сожалений горьких нет, как нет

Микробиологи мы юные — да

От аспирантов шлем привет, привет, привет!

 

Микробиология кафедрасы университетте ғылыми табыстарымен және  оқу-әдiстемелiк қызметтегі табыстарымен ғана белгiлi емес.  Ерекше атап өтуге лайық, ол кафедраның жас ғалымдарға нағыз  жылулық пен  достықпен қарауы. Медиктер күні қарсаңында Ю.Антоновтың мелодиясына жазылған «Кафедра — менiң жанұям»атты өлеңді кафедра аспиранттары орындады.

 

КАФЕДРА — МОЯ СЕМЬЯ

Я прошу, друзья, чуть-чуть забыть

Все тревоги дня.

Пусть они уйдут, и может быть

Все поймут меня.

Наша жизнь трудна,

Но вопреки

Бурям судеб мы одна

Кафедрой объединенная

Одна семья, семья одна

Припев: Хотим, чтоб годам вопреки

Так же были мы близки,

Так же были мы близки

Двадцать лет спустя

Эти дни пройдут, ну а сейчас

Вместе мы поем

В глубине души и мы подчас

Все же сознаем

Благодарны мы судьбе своей

За любовь, что нам дана

Знаем — наша кафедра

Одна семья, семья одна.

Припев.

 

Өз оқушы-аспиранттары және докторанттарға профессор А.Л.Котованың көз қарасы – бұл ерекше тақырып. Альбина Леоновнаның барлық оқушыларының айтуы бойынша – мұндай ғылыми жетекші туралы тек армандауға болады; өз iсiнiң ең күшті маманы, қатал, принципиальды жетекшi, әділ мұғалiм, бiрақ өзi мейiрбан және кішіпейіл адам! Әйелдер күнiне арнаулы 8 наурыз кештерінiң бiрiнде А.Л. Котованың оқушылары «Қымбатты  бастыққа» өлеңін аспиранттары орындады.

ЛЮБИМОМУ ШЕФУ

 

Ежедневно меняется мода,

Но покуда стоит белый свет

И к Альбине Леоновне нова

Подойдет еще аспирант

И профессор, беседуя строго

Актуальность поможет найти

И раскинет она и разложит

Темы, ну выбирай поскорей

Припев:  Ну что сказать

Ну что сказать

Ведь все мы аспиранты

Желаем знать, желаем быть

И будем кандидаты

Время рушит гранитные замки

И заносит песком города,

Но для тем, что в руках у шефини

Не имеют значенья года.

Сердце млеет шефине внимая

И на всех заседаниях АГМИ,

Выражения лиц не меняя

Защищаем мы темы свои.

Припев.

Счастья в жизни мы ей пожелаем

И здоровья отличного ей

И улыбок, чтоб горя не знала

И любовь к аспирантам своим.

Пусть приходят сюда аспиранты

Здесь открыты двери для них,

И Альбина Леоновна снова

Будет верить в ученых своих.

Припев.

 

Кафедра қызметкерлерінiң өмiрiндегi белгiлi күндері ерекше салтанатты атап өтіледi (туған күн, диссертация қорғау, нәрестенің туылған кундері және т.б.), өйткенi, әрбiр қызметкер өзін бiр үлкен және тату жанұямен өмiр сүріп, өз қызметтесiнiң қуанышын шын жүректен қабылдайды.

 

ЖЕНЩИНАМ КАФЕДРЫ

 

 

Где-то на белом свете

Кафедра есть микры

Там много умных женщин

Красивых как цветы.

Мимо плывут столетья,

Мимо плывут года,

А женщины все краше

День уж ото дня.

Ла-ла-ла-ла-ла-ла

Краше  день уж ото дня

Есть здесь и лаборанты

И доценты есть,

Чтобы студентам нашим

Встретиться пришлось.

Чтобы однажды утром

К шефу они пришли

И сказали: «Здрасьте!

Вот они и мы!»

 

Вслед за зимней стужей

Раньше придет расцвет

И для наших женщин

Много, много лет

Будут сверкать зарницы,

Будет цвести сирень,

Будет и солнце в небе

Ярче каждый день

 

ЗА МИЛЫХ ДАМ

 

Мне нравятся все женщины на свете

Профессор ли, доцент ли все равно

И аспиранты тоже интересны,

Но для себя решил я уж давно

Припев: За милых дам, за наших дам

Мой первый тост и тут и там

Без милых дам, без милых дам

Как сеять я не знаю сам.

Для милых дам, для милых дам

Всегда спиртовку я отдам

И вместе с ней весь спирт отдам

Для милых дам

А тем кто без микробов пропадает

Открою я сейчас один секрет,

На кафедру придешь и обалдеешь

Таких ведь женщин нет уже нигде

Припев

И как  никто мы любим этих женщин,

У нас ведь три профессора здесь есть,

Доцентки, ассистентки, аспирантки

Все украшение кафедры — все здесь.

Припев.

Мы Вам желаем всем большого счастья,

Улыбок, у мужчин большой успех,

Удачи Вам и пусть все ваши планы

Действительно порадуют нас всех

Припев.

 

Кафедраның орналасқан мекен жайы, телефон және  электронды поштасы

Алматы қаласы, Төле-би көшесі 92. тел.: 292-50-25. Ішкі телефон 165, электронды поштасы: [email protected]